Ted Kaczynski: μια ιδιοφυΐα ενάντια στον σύγχρονο κόσμο

Στα ψιλά γράμματα της επικαιρότητας αυτού του καλοκαιριού πέρασε η είδηση του θανάτου, ο οποίος αποδίδεται σε «αυτοκτονία» από τα μέσα ενημέρωσης, του Πολωνικής καταγωγής έγκλειστου Αμερικανού καθηγητή Theodore John Kaczynski. Επρόκειτο αναμφίβολα περί μιας ιδιοφυούς προσωπικότητος, με υψηλές ακαδημαϊκές διακρίσεις ήδη από πολύ νεαρή ηλικία στο Χάρβαρντ, στο οποίο εισήχθη σε ηλικία μόλις 16 ετών, αλλά και σε άλλα κορυφαία πανεπιστήμια των Ηνωμένων Πολιτειών.

Μέσα στην δεκαετία του ’70, αφήνοντας την εξασφαλισμένη καριέρα του καθηγητή μαθηματικών, επιλέγει να ζήσει σε μια καλύβα που έχτισε ο ίδιος στο δάσος της Μοντάνα, απομονωμένος από το ομοσπονδιακό αμερικανικό κράτος και τον τεχνο-βιομηχανοποιημένο πολιτισμό. Ο Kaczynski ήταν πεπεισμένος πλέον ότι πρέπει να πολεμήσει το καθεστώς που γέννησε η Βιομηχανική «Επανάσταση» καθώς οδηγεί νομοτελειακά στην καταστροφή, όχι μόνο της Άγριας Φύσης αλλά και του ιδίου του ανθρώπου. Έτσι, εκτελεί μια σειρά βομβιστικών ενεργειών δια ταχυδρομικών αποστολών, σε συγκεκριμένες δομές-στόχους τους οποίους έβλεπε ως στυλοβάτες του κρατούντος συστήματος, όπως λόγου χάριν αεροπορικές εταιρείες, πανεπιστήμια, στελέχη διαφημιστικών κολοσσών κ.α.

Η λεπτομερής προσοχή με την οποία έφτιαχνε τις αυτοσχέδιες και εξελιγμένες βόμβες του ώστε να μην αφεθεί το παραμικρό δακτυλικό αποτύπωμα κατέστησαν τον Kaczynski και την δράση του έναν πραγματικό πονοκέφαλο για το FBI και τις υπηρεσίες καταστολής του αμερικανικού υπερκράτους. Έγιναν απόπειρες σκιαγράφησης του ψυχολογικού προφίλ του τότε αγνώστου καταζητούμενου, και εκπονήθηκαν δαπανηρότατες έρευνες για την ιχνηλάτηση των κινήτρων αλλά και του τρόπου δράσης του αποκαλούμενου «Unabomber».

Μέχρι το 1995 οι προσπάθειες εντοπισμού του παραμένουν μάταιες, και τότε ο «ιδιόρρυθμος τρομοκράτης», με γραπτές του επιστολές σε μεγάλα καθεστωτικά μέσα μαζικής ενημέρωσης της εποχής απαιτεί την τύπωση μιας διακήρυξης με την οποία απεκάλυπτε τα κίνητρα του. Το κείμενο αυτό, με τίτλο «Η βιομηχανική κοινωνία και το μέλλον της», έμελε να αποτελέσει ένα εκ των ελαχίστων έργων του μεταπολεμικού κόσμου που καταφέρνει να προβληματίσει ουσιαστικά τον αναγνώστη για το μέλλον της ανθρωπότητας. Η δημοσίευση του ήταν ο όρος που έθεσε για να δώσει τέλος στις επιθέσεις. Εν τέλει, με προτροπή του FBI, η Washington Post δημοσιεύει το «μανιφέστο» τον Σεπτέμβριο του 1995, με την ελπίδα να βρεθεί κάποιος που θα αναγνωρίσει τις ιδέες του δράστη και θα τον καταδώσει στις αρχές. Αυτός ο πληροφοριοδότης βρέθηκε τελικά στο πρόσωπο του αδελφού του πρώην καθηγητή, David, ο οποίος κατέθεσε μια σειρά προσωπικών επιστολών στις οποίες ο Theodore εξέφραζε πρώιμες σκέψεις που ομοίαζαν με αυτές του δημοσιοποιημένου κειμένου. Έτσι, τον Απρίλιο του 1996, ένοπλοι πράκτορες του FBI εφορμούν στην καλύβα του δράστη, όπου βρέθηκαν δεκάδες χιλιάδες σελίδες χειρόγραφων σημειώσεων, εξαρτήματα εκρηκτικής ύλης, ένα αντίτυπο της Αγίας Γραφής και οι προκηρύξεις των βομβιστικών ενεργειών του «Unabomber».

Καταδικάστηκε σε ισόβια κάθειρξη, αναλαμβάνοντας πλήρως την ευθύνη των πράξεών του και απέρριψε τις συμβουλές των συνηγόρων του, αρνούμενος κάθε ψυχιατρικοποίηση της σκέψης του. Οδηγήθηκε στις φυλακές υψίστης του Κολοράντο, όπου η μοναδική επαφή με τον έξω κόσμο ήταν ο «προαυλισμός» σε ένα τσιμεντένιο λάκκο, μήκους μικρότερου των 10 βημάτων. Μέσα από την φυλακή συνέχισε να συγγράφει, με όση επιστημονική ακρίβεια του επέτρεπαν οι συνθήκες, και να διατηρεί αλληλογραφία με ανθρώπους διαφορετικών ποιοτήτων σε ολόκληρο τον κόσμο. Το 2021 μεταφέρθηκε στις φυλακές Μπούτνερ στην Βόρεια Καρολίνα, όπου και απεβίωσε στις 10 Ιουνίου του τρέχοντος έτους σε ηλικία 81 ετών.

Φυσικά, ο Theodore Kaczynski, δεν δήλωσε ποτέ εθνικιστής. Χαράσσοντας μια συνειδητά μονοθεματική οπτική των πραγμάτων, στα τελευταία του χρόνια απέρριψε και την νεότερη έννοια του «οικοφασισμού», όπως την αντιλαμβανόταν. Παρ’ όλα αυτά, έθεσε την Φύση ως το θετικό ιδεώδες απέναντι στην τεχνολογία, κάτι που αποτελεί τομή με την Εθνικιστική Ιδεολογία, η οποία πηγάζει από τους φυσικούς νόμους (εντελώς πρακτικά και όχι απλά συναισθηματικά). Επιπλέον, κατέκρινε την έλλειψη θρησκευτικότητας της Δύσεως, επικροτούσε την αποτυχία, τόσο της Γαλλικής όσο και της Κομμουνιστικής επανάστασης και πολέμησε, από την πρώτη στιγμή, κάθε προσπάθεια καπηλείας του μηνύματος του από αριστερούς και αναρχικούς «ακτιβιστές». Μάλιστα, σε αυτή την εναντίωση στον αριστερισμό αφιέρωσε δύο ολόκληρα κεφάλαια από την διακήρυξη του («Η ψυχολογία του σύγχρονου αριστερισμού» και «Ο κίνδυνος του αριστερισμού»), ορίζοντας τον αριστερισμό ως «το φάσμα σχετικών δογμάτων που περιλαμβάνουν τον φεμινισμό, τα δικαιώματα των ομοφυλοφίλων, την πολιτική ορθότητα κλπ». Την ίδια στάση διατήρησε και μέσα από την φυλακή, όπως φαίνεται ξεκάθαρα στις απαντήσεις που έδωσε σε σύγχρονους αναρχικούς, απορρίπτοντας και τον «αναρχοπριμιτιβισμό» ως συστημικό δημιούργημα και ειρωνευόμενος τους στόχους του δικαιωματισμού με αλληγορικά κείμενα όπως «Το πλοίο των τρελών».

Ως Χρυσαυγίτες, αναγνωρίζουμε τέτοιες μεγάλες προσωπικότητες, ακόμα και αν δεν ανήκουν αυστηρά στον χώρο μας. Αν και η δράση του Kaczynski κατέκτησε την ορατότητα που επιζητούσε, ταυτόχρονα απέσπασε την προσοχή της μάζας από την ουσία των προβληματισμών του. Παρ’ όλα αυτά, παραμένει γεγονός ότι ανέπτυξε μια ειλικρινή εναντίωση στο παρόν status quo και ένα πεδίο κοινωνικοπολιτικής ενδοσκόπησης με πρωτόγνωρη ευθύτητα. Αποτελεί επομένως, έναν σπάνιο στρατιώτη μιας Ιδέας και έναν στοχαστή που έκρουσε τον «κώδωνα του κινδύνου» για πραγματικές απειλές που η ανθρωπότητα αγνοεί επιδεικτικά. Υπό αυτό το πρίσμα, το 2018, εξεδόθη «Η βιομηχανική κοινωνία και το μέλλον της» σε ελληνική μετάφραση από την Χρυσή Αυγή. Το γεγονός αυτό προκάλεσε, τότε, την υστερική αντίδραση διαφόρων αντιφασιστικών μέσων, τα οποία προσδίδουν ιδεολογικό περιτύλιγμα στον κάθε τιποτένιο εγκληματία αλλά δεν μπόρεσαν να αποδεχτούν την γνωστοποίηση στο ελληνικό κοινό μιας αναγνωρισμένης (κυρίως από εχθρούς!) ιδιοφυίας. Επιβεβαίωσαν έτσι, για πολλοστή φορά, την ανάλυση του «Unabomber» που τους είχε αποδώσει ως βασικά χαρακτηριστικά τα συναισθήματα κατωτερότητας και την άρνηση της πραγματικότητας.

Θα ήταν άσκοπο να επιχειρήσουμε μια βαθύτερη ανάλυση του έργου της συγκεκριμένης προσωπικότητας από εδώ. Μια τέτοια ανάλυση αρμόζει περισσότερο στον πρόλογο και τις σημειώσεις κάποιας νεότερης έκδοσης, καθώς δεν θα μπορούσε να γίνει κατανοητή χωρίς πρωτότυπα κείμενα. Αντ’ αυτού, παραθέτουμε, ένα δείγμα από την περιβόητη διακήρυξη όπου ο Kaczynski περιγράφει «προφητικά» το μέλλον της βιομηχανικής κοινωνίας, σύμφωνα με το «καλύτερο δυνατό σενάριο» (δεκαετίες πριν την άνοδο εργοδοτών όπως η Uber, η Amazon, η Wolt κτλ):

«Οι άνθρωποι θα σπαταλάνε το χρόνο τους γυαλίζοντας ο ένας τα παπούτσια του άλλου, πηγαίνοντας τους με το αυτοκίνητο εκεί που επιθυμούν, φτιάχνοντας χειροτεχνίες ο ένας για τον άλλον, σερβίροντας ο ένας τον άλλον κλπ. Αυτό για εμάς αποτελεί ένα εξευτελιστικό στάδιο, στο οποίο θα μπορούσε να κατρακυλήσει το ανθρώπινο γένος, κι αμφιβάλλουμε για το πόσοι θα ήταν εκείνοι που θα ένιωθαν ικανοποιημένοι από τη ζωή τους δουλεύοντας σε τόσο άσκοπες δουλειές. Θα αναζητούσαν άλλες, πιο επικίνδυνες διεξόδους (ναρκωτικά, έγκλημα, θρησκευτικές αιρέσεις, ομάδες μίσους) εκτός κι αν ήταν βιολογικά ή ψυχολογικά κατασκευασμένοι για να υιοθετήσουν έναν τέτοιο τρόπο ζωής. […]Αυτά τα κατασκευασμένα ανθρώπινα όντα, ενδεχομένως να αισθάνονται ευτυχισμένα σε μια τέτοια κοινωνία, αλλά το πιο σίγουρο είναι ότι δε θα είναι ελεύθερα. Απλά θα έχουν υποβιβαστεί σε κατοικίδια ζώα.»